Proloterapi Nedir?
Proloterapi, kas-eklem ağrı ve zedelenmeleri için kullanılan tamamlayıcı bir tıbbi tedavi yöntemidir.
Proloterapi ile zedelenmiş ya da işlevini yitirmiş eklem, kıkırdak, bağ ve tendonlara bu dokuları yeniden yapılanma ve kendi kendini tamir etmesini sağlayacak bir sıvı karışımı enjekte edilir. Enjekte edilen sıvı uygulandığı bölgede kontrollü küçük bir tahriş oluşturarak iyileştirici maddeler üreten hücrelerin bölünerek çoğalmasını (proliferasyonunu) sağlar. PROLO-Terapi de çoğalmadan yani latince adıyla proliferasyondan gelmektedir. Uygulanan sıvıya da proliferan sıvı denir. Proliferan sıvı enjeksiyonu vücudun iyileşme tepkisini başlatır.
Proloterapi ile zedelenmiş ya da işlevini yitirmiş eklem, kıkırdak, bağ ve tendonlara bu dokuları yeniden yapılanma ve kendi kendini tamir etmesini sağlayacak bir sıvı karışımı enjekte edilir. Enjekte edilen sıvı uygulandığı bölgede kontrollü küçük bir tahriş oluşturarak iyileştirici maddeler üreten hücrelerin bölünerek çoğalmasını (proliferasyonunu) sağlar. PROLO-Terapi de çoğalmadan yani latince adıyla proliferasyondan gelmektedir. Uygulanan sıvıya da proliferan sıvı denir. Proliferan sıvı enjeksiyonu vücudun iyileşme tepkisini başlatır.
Proloterapi Öncesi Hangi Hazırlıklar Yapılır?
Randevudan önce doktorunuz direkt grafi, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi taraması gibi görüntüleme yöntemleri ile tedavisi planlanan bölgeyi değerlendirir. Daha sonra enjeksiyonların yapılacağı noktalar belirlenir. Proloterapi öncesinde bağışıklığı güçlendirmek için bol protein içeren bir yemek yemek önerilir. Ayrıca vücudun kuvvetli bağışıklık yanıtı oluşturabilmesi ve tedaviye iyi yanıt vermesi için randevudan en az üç gün önce doktorunuz tarafından antiinflamatuar ilaçlar almayı bırakmanız önerilebilir. Kanama eğilimine neden olabilen kan sulandırıcı ilaçlar da işlemden belli bir süre önce doktor kontrolünde kesilebilir.
Proloterapi Nasıl Uygulanır?
Proloterapi işlem öncesi hazırlık dahil olmak üzere, toplamda 30 dakika veya daha az bir sürede tamamlanır. Belirlenen bölgelere dikkatli bir şekilde enjeksiyon yapılır. Tedaviden hemen sonra, hasta enjeksiyon yapılan bölgelere buz paketleri tatbiki ile 10-15 dakika kadar istirahat eder. Buz uygulamasından sonra hasta evine dönebilir.
Proloterapi Nasıl Etki Gösterir?
Proloterapi, etkilenen eklemlerdeki ağrıyı hafifletmek için sulu çözeltilerin enjeksiyonlarını içerir. Bu enjeksiyonlar, lidokain gibi bir lokal anesteziğe ilaveten tipik olarak dekstroz, salin gibi doğal maddeler içerir. Bu tedavi, tedavi gören kişiden kök hücre gerektiren trombosit bakımından zengin plazma (PRP) ve steroid enjeksiyonlarından farklıdır. Fakat bazı uzmanlar PRP enjeksiyonlarını proloterapinin bir alt türü olarak kabul ederler.
Proloterapide genellikle dekstroz çözeltisi tercih edilir. Dekstroz potansiyel tahriş edici bir solüsyondur ve vücudun iyileşme tepkisini tetikler. Böylece vücutta tamir edici faktörler aktive edilir. Bu aktivite eklemdeki hasarlı bağları güçlendirmeye ve onarmaya başlar. Bağların güçlenmesi, zamanla eklemi stabilize etmeye yardımcı olur.
Proloterapi genellikle yaralanma bölgesinde veya zayıflamış alanda etkili olması için birkaç seans tedavi gerektirir. Bir kişiye seans başına 4 ila 15 uygulama yapılabilir. Bu seanslar 3 ila 6 aylık bir süreçte tamamlanır. Tahriş edici maddenin onarım gerektiren alana veya alanlara doğru şekilde uygulanması önemlidir.
Proloterapide genellikle dekstroz çözeltisi tercih edilir. Dekstroz potansiyel tahriş edici bir solüsyondur ve vücudun iyileşme tepkisini tetikler. Böylece vücutta tamir edici faktörler aktive edilir. Bu aktivite eklemdeki hasarlı bağları güçlendirmeye ve onarmaya başlar. Bağların güçlenmesi, zamanla eklemi stabilize etmeye yardımcı olur.
Proloterapi genellikle yaralanma bölgesinde veya zayıflamış alanda etkili olması için birkaç seans tedavi gerektirir. Bir kişiye seans başına 4 ila 15 uygulama yapılabilir. Bu seanslar 3 ila 6 aylık bir süreçte tamamlanır. Tahriş edici maddenin onarım gerektiren alana veya alanlara doğru şekilde uygulanması önemlidir.
Proloterapi Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
İşlemden hemen sonra hafif şişlik ve sertlik sık olarak görülen bir durumdur. Fakat bunlar hızlı bir şekilde düzelir ve çoğu insan aynı gün ya da bir gün sonra normal aktivitelere devam edebilir. Bazı hastalarda ise bir haftaya kadar süren morarma, rahatsızlık, şişme ve sertlik görülebilir.
Proloterapi Türleri Nelerdir?
Proloterapi, normal hücrelerin, dokuların veya organların büyümesini teşvik etmek için vücuda çeşitli maddelerin enjeksiyonu ile yapılır. Enjeksiyon için farklı proloterapi çözeltileri kullanılır ve bunlar tedavi edilen probleme göre seçilir. Proloterapi tipleri arasında proinflamatuar dekstroz, prolozon, PRP (trombosit bakımından zengin plazma) ve kök hücre (kemik iliğinden veya yağdan) çözeltileri bulunur.
Neyin tedavi edildiğine bağlı olarak, doktor çeşitli proloterapi tedavisi tipleri önerebilir. Her tedavi ağrının tedavisinde ve yumuşak doku onarımının desteklenmesinde etkilidir.
Dekstroz Çözeltisi
Dekstroz, büyüme faktörlerinin salınımını tetikleyen bir çözeltidir. Bu nedenle yoğun dekstroz yaralanma bölgesi ve çevresine enjekte edilir. Uyarılan büyüme faktörleri, tendonların, bağların ve diğer yumuşak dokuların büyümesini uyarır ve onarımını destekler.
Platelet Açısından Zengin Plazma (PRP)
PRP, İngilizcede platelet rich plasma kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve trombosit bakımından zengin plazma anlamına gelir. Kişinin kendi vücudundan alınan trombosit açısından zengin plazmanın yaralanma bölgesine enjeksiyonunu içeren bir proloterapi şeklidir. Trombositler, çeşitli büyüme faktörleri salgılayan doku tamir bileşenleridir. Bu amaçla önce hastadan kan alınır ve ardından santrifüj edilir. Bu işlem kan plazmasını ayırır ve trombosit içeriğini yoğunlaştırır. PRP yüze enjekte edildiğinde daha genç bir görünüm verir ve izleri onarır.
Prolozone
Prolozone enjeksiyonlarında bir ozon çözeltisi kullanılır. Ozon enjeksiyonu genellikle yumuşak doku yaralanmaları, artritli eklemlerdeki ağrılar, sırt ağrıları ve siyatik tedavisinde kullanılır.
Kök Hücre
Proloterapi için kök hücreler hastanın kendi kemik iliğinden veya yağ dokusundan elde edilir. Toplanan hücreler, çeşitli doku yapılarında diğer hücrelerin yerini alma ve iyileşmeyi uyarma potansiyeline sahip özelleşmiş hücrelerdir. Kemik iliği kök hücreleri ihtiyaç duyulan yerde kemik onarımı için de kullanılabilir.
Neyin tedavi edildiğine bağlı olarak, doktor çeşitli proloterapi tedavisi tipleri önerebilir. Her tedavi ağrının tedavisinde ve yumuşak doku onarımının desteklenmesinde etkilidir.
Dekstroz Çözeltisi
Dekstroz, büyüme faktörlerinin salınımını tetikleyen bir çözeltidir. Bu nedenle yoğun dekstroz yaralanma bölgesi ve çevresine enjekte edilir. Uyarılan büyüme faktörleri, tendonların, bağların ve diğer yumuşak dokuların büyümesini uyarır ve onarımını destekler.
Platelet Açısından Zengin Plazma (PRP)
PRP, İngilizcede platelet rich plasma kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve trombosit bakımından zengin plazma anlamına gelir. Kişinin kendi vücudundan alınan trombosit açısından zengin plazmanın yaralanma bölgesine enjeksiyonunu içeren bir proloterapi şeklidir. Trombositler, çeşitli büyüme faktörleri salgılayan doku tamir bileşenleridir. Bu amaçla önce hastadan kan alınır ve ardından santrifüj edilir. Bu işlem kan plazmasını ayırır ve trombosit içeriğini yoğunlaştırır. PRP yüze enjekte edildiğinde daha genç bir görünüm verir ve izleri onarır.
Prolozone
Prolozone enjeksiyonlarında bir ozon çözeltisi kullanılır. Ozon enjeksiyonu genellikle yumuşak doku yaralanmaları, artritli eklemlerdeki ağrılar, sırt ağrıları ve siyatik tedavisinde kullanılır.
Kök Hücre
Proloterapi için kök hücreler hastanın kendi kemik iliğinden veya yağ dokusundan elde edilir. Toplanan hücreler, çeşitli doku yapılarında diğer hücrelerin yerini alma ve iyileşmeyi uyarma potansiyeline sahip özelleşmiş hücrelerdir. Kemik iliği kök hücreleri ihtiyaç duyulan yerde kemik onarımı için de kullanılabilir.
Proloterapi ile Hangi Hastalıklar Tedavi Edilir?
Proloterapi çoğunlukla yaralı eklemleri ve bağları tedavi etmek için kullanır. En sık sırta uygulanır. Ayrıca aşağıda sayılan vücut alanlarında da proloterapi kullanabilir;
- Dizler
- Kalçalar
- Omuzlar
- Diğer eklem ve bağlar
Proloterapinin Kullanıldığı Rahatsızlıklardan Bazıları
- Spor yaralanmaları
- Sırt ağrısı
- Boyun ağrısı
- Karpal tünel sendromu
- Kısmen yırtık tendonlar, bağlar ve kıkırdak
Ancak tedavi alanları sadece bunlarla sınırlı değildir ve daha farklı kas-iskelet sistemi ağrılarında da kullanılabilir. Bazı durumlarda, dejeneratif disk hastalığı veya artrit gibi kronik rahatsızlıkları olan hastalarda ağrıları hafifletmek için tercih edilebilir.
- Dizler
- Kalçalar
- Omuzlar
- Diğer eklem ve bağlar
Proloterapinin Kullanıldığı Rahatsızlıklardan Bazıları
- Spor yaralanmaları
- Sırt ağrısı
- Boyun ağrısı
- Karpal tünel sendromu
- Kısmen yırtık tendonlar, bağlar ve kıkırdak
Ancak tedavi alanları sadece bunlarla sınırlı değildir ve daha farklı kas-iskelet sistemi ağrılarında da kullanılabilir. Bazı durumlarda, dejeneratif disk hastalığı veya artrit gibi kronik rahatsızlıkları olan hastalarda ağrıları hafifletmek için tercih edilebilir.
Proloterapinin Riskleri Var Mıdır?
Proloterapinin riskleri cerrahi tedavide görülen risklerden önemli ölçüde azdır. Proloterapi, genel anestezi uygulanmasını ve hastanede yatmayı gerektirmez. İyileşme süresi cerrahiye göre çok daha kısadır ve enfeksiyon ihtimal önemli oranda azdır.
Proloterapi genellikle güvenli olarak kabul edilir. Olumlu etkileri görülmekle birlikte yeni bir tedavi olması henüz bilinmeyen risklerin bulunabileceği anlamına gelir. Örneğin bazı uzmanlar, proloterapide enjekte edilen dekstroz solüsyonunun, uzun vadede eklem dokularında dokuya zarar veren şeker moleküllerinin birikmesine neden olabileceğinden endişe duyduğunu belirtmiştir. Fakat bugüne kadar bunu kanıtlayan bir herhangi bir veri yoktur. Mevcut araştırmalar son derece olumlu sonuçlar göstermiştir.
Nadir durumlarda, tedaviden sonra enfeksiyon oluşabilir. Enfeksiyon belirtileri ağrı ve ateşi içerir. Bu durumda tedavi için hastaya antibiyotik verilir. Proloterapi tedavilerini yalnızca eğitimli ve sertifikalı bir profesyonelden almak oluşabilecek riskleri minimum seviyeye indirecektir. Proloterapi tedavisinde en büyük risk, bir sinire çok yakın yapılan enjeksiyondan kaynaklanan sinir hasarıdır.
Proloterapi genellikle güvenli olarak kabul edilir. Olumlu etkileri görülmekle birlikte yeni bir tedavi olması henüz bilinmeyen risklerin bulunabileceği anlamına gelir. Örneğin bazı uzmanlar, proloterapide enjekte edilen dekstroz solüsyonunun, uzun vadede eklem dokularında dokuya zarar veren şeker moleküllerinin birikmesine neden olabileceğinden endişe duyduğunu belirtmiştir. Fakat bugüne kadar bunu kanıtlayan bir herhangi bir veri yoktur. Mevcut araştırmalar son derece olumlu sonuçlar göstermiştir.
Nadir durumlarda, tedaviden sonra enfeksiyon oluşabilir. Enfeksiyon belirtileri ağrı ve ateşi içerir. Bu durumda tedavi için hastaya antibiyotik verilir. Proloterapi tedavilerini yalnızca eğitimli ve sertifikalı bir profesyonelden almak oluşabilecek riskleri minimum seviyeye indirecektir. Proloterapi tedavisinde en büyük risk, bir sinire çok yakın yapılan enjeksiyondan kaynaklanan sinir hasarıdır.